Menu główne:
Uznałem, że taki dział może być bardzo przydatny, warto bowiem wiedzieć, jakie gatunki owadów znajdują się u nas pod szczególnych nadzorem i które zasługują na znacznie większą uwagę. Kiedy kilkanaście lat temu zaczynałem interesować się owadami, lista gatunków chronionych była bardzo uboga. Znajdowały się na niej, przede wszystkim gatunki rzadkie, ale równocześnie znane, jak modliszka zwyczajna, paź królowej, niepylak apollo, kozioróg dębosz, czy trzmiele. Obecnie wiele z tych gatunków przestało być chronionymi. Chodzi tu głównie o motyle, które w ostatnich czasach stały się pospolite, a więc paź królowej, mieniaki czy zmierzchnica trupia główka. Zamiast nich, na listę zostały wciągnięte inne gatunki, bardziej zasługujące na ochronę. Poniżej prezentuję wam listę owadów objętych całkowitą ochroną gatunkową, wg rozporządzenia ministerstwa środowiska z 2011 r.
WAŻKI |
ODONATA |
Gadziogłówkowate |
Gomphidae |
Gadziogłówka żółtonoga |
Gomphus flavipes |
Trzepla zielona |
Ophiogomphus cecilia |
MODLISZKI |
MANTODEA |
Modliszkowate |
Mantidae |
Modliszka zwyczajna |
Mantis religiosa |
CHRZĄSZCZE |
COLEOPTERA |
Biegaczowate |
Carabidae |
Biegacz — pozostałe gatunki |
Carabus spp. |
Tęcznik — wszystkie gatunki |
Calosoma spp. |
Żukowate |
Geotrupidae |
Brak polskiej nazwy |
Bolbelasmus unicornis |
Krawiec głowacz |
Lethrus apterus |
MOTYLE |
LEPIDOPTERA |
Barczatka kataks |
Eriogaster catax |
A teraz kilka słów komentarzu. Zacznę może od tego, że nie każdy z owadów ujętych w tej liście.. powinien znaleźć się na niej. I nie chodzi o to, że nie ma potrzeby ochrony tych stworzeń. Jest i to naprawdę duża… ale dlaczego na liście gatunków chronionych w Polsce, znajduje się np. Carabus olimpiae, który w Polsce w ogóle nie występuje, za to można go spotkać m.in. w Alapch? Ochrona innych gatunków może być również dość kontrowersyjna, np. Czerwończyk nieparek, którego mamy na tej liście, jest w Polsce gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym i całkiem licznym. Mimo to, jego ochrona może mieć charakter prewencyjny, czyli został wzięty pod ochronę na wszelki wypadek, tak by nie doszło do tego, co stało się w Zachodniej Europie, czyli do jego niemal całkowitego wyginięcia. Dziwną sprawą może być też ochrona trzmieli, gdzie spośród wszystkich gatunków, z ochrony ścisłej zostały wykluczone dwa trzmiel kamiennik i ziemny. Niby dlatego, że są to gatunki pospolite, ale np. trzmiel rudy także jest pospolity, jednak on znajduje się pod całkowitą ochroną a nie tylko częściową, polegającą głównie na ochronie gniazd. Są jeszcze inne ciekawe „kruczki.” Np. Isophya stysi, gatunek z rodziny pasikonikowatych, którego obecność stwierdzono tylko na jednym stanowisku w Bieszczadach. Problem nie tkwi w tym, że został objęty ochroną gatunkową, lecz w tym, że ten pasikonik został… zaliczony do szarańczowatych (Acrididae), czyli zupełnie innej rodziny Orthoptera! Cóż, to może wskazywać na to, że osoby opracowujące tą listę, nie do końca miały pojęcie o systematyce owadów. Na szczęście w liście jest też sporo pozytywnych rzeczy, czyli ochrona gatunków naprawdę rzadkich i zasługujących na to, choć ochrona gatunkowa to nie to samo, co ochrona siedlisk i to właśnie taka, powinna być priorytetowa, bo może przynosić o wiele większe rezultaty. A teraz pozwolę sobie wymienić gatunki objęte ochroną częściową:
OWADY |
INSECTA |
Pszczołowate |
Apidae |
Trzmiel kamiennik |
Bombus lapidarius |
Trzmiel ziemny |
Bombus terrestris |
Mrówkowate |
Formicidae |
Mrówka ćmawa |
Formica polyctena |
Mrówka rudnica |
Formica rufa |
Prócz owadów, chronione są także niektóre pajęczaki, a w zasadzie tylko pająki.Miałem już okazje o nich pisać, przy okazji zdjęcia tygrzyka z listy chronionych gatunków, ale zrobię to jeszcze raz.
PAJĘCZAKI |
ARACHNIDA |
PAJĄKI |
ARANEIDA |
Gryziele — wszystkie gatunk |
Atypidae |
Poskocz krasny |
Eresus cinnaberinus |
Skakunowate |
Salticidae |
Strojniś nadobny |
Philaeus chrysops |